Khan hiếm nguồn cung đẩy giá nội địa đi lên

Theo Cục Xuất nhập khẩu (Bộ Công Thương), thị trường sắn trong nước tháng 11/2025 ghi nhận nhiều biến động do tác động tiêu cực của thời tiết. 

Tại các vùng nguyên liệu trọng điểm ở miền Trung và Tây Nguyên, mưa bão kéo dài đã làm chậm tiến độ thu hoạch, khiến lượng sắn củ tươi về nhà máy giảm mạnh. Tình trạng thiếu hụt nguyên liệu nghiêm trọng buộc nhiều cơ sở chế biến phải tạm ngừng vận hành, đồng thời đẩy giá thu mua tại vùng nguyên liệu tăng liên tục.

Áp lực tăng giá còn đến từ ngành thức ăn chăn nuôi. Trong bối cảnh giá các nguyên liệu nhập khẩu như ngô và bã đậu nành leo thang, các nhà máy thức ăn chăn nuôi trong nước đã chuyển hướng sang sử dụng sắn lát, bã sắn để thay thế, tạo thêm lực đỡ cho giá sắn lát trong ngắn hạn.

Theo Hiệp hội Sắn Việt Nam, giá chào bán tinh bột sắn hiện đã tăng thêm 10 USD mỗi tấn so với cuối tháng 10, dao động quanh mốc 395-405 USD một tấn (giá hàng hoá tại cảng TP.HCM). 

Tại các cửa khẩu biên giới phía Bắc như Móng Cái và Lạng Sơn, giá giao sang Trung Quốc cũng tăng khoảng 80 CNY, đạt mức 2.840-2.960 CNY một tấn. Đối với sắn lát, giá xuất khẩu tại cảng Quy Nhơn đạt 235 USD một tấn, trong khi giá chào bán sang thị trường Hàn Quốc xoay quanh mức 285 USD một tấn.

Mặc dù giá đang trong xu hướng tăng, Hiệp hội Sắn Việt Nam cũng phát đi cảnh báo tới các doanh nghiệp về việc tuân thủ nghiêm ngặt các tiêu chuẩn an toàn thực phẩm từ phía Trung Quốc để tránh gián đoạn kinh doanh trong cao điểm cuối năm.

Xuất khẩu tăng vọt về lượng nhưng giảm về giá

Số liệu từ Tổng cục Hải quan cho thấy bức tranh xuất khẩu sắn của Việt Nam có sự tăng trưởng đột biến về sản lượng. Tính đến giữa tháng 11/2025, tổng lượng xuất khẩu sắn và sản phẩm từ sắn đạt gần 3,48 triệu tấn, thu về 1,08 tỷ USD, tăng tới 57,2% về lượng so với cùng kỳ năm trước.

Trung Quốc tiếp tục là thị trường “bao tiêu” chính khi chiếm tới hơn 93% tổng lượng tinh bột sắn và gần 98% lượng sắn lát khô xuất khẩu của Việt Nam. 

Đáng chú ý, nhu cầu nhập khẩu sắn lát của thị trường tỷ dân này trong niên vụ 2025-2026 dự báo sẽ tăng 50% so với vụ trước, đạt khoảng 5,3-5,8 triệu tấn. Trước tín hiệu khả quan này, các doanh nghiệp Việt Nam đang rốt ráo đẩy nhanh thu mua và tích trữ hàng ngay từ đầu vụ.

Tuy nhiên, dù sản lượng xuất khẩu tăng mạnh, giá trị kim ngạch lại không tăng tương ứng do giá xuất khẩu bình quân sụt giảm so với năm 2024. 

Cụ thể, giá tinh bột sắn xuất khẩu bình quân 10 tháng đầu năm giảm gần 30%, xuống còn 352,6 USD một tấn; giá sắn lát cũng giảm hơn 21%, về mức 201,9 USD một tấn. Sự sụt giảm này phản ánh áp lực cạnh tranh gay gắt về giá trên thị trường quốc tế.

Thái Lan đối mặt khủng hoảng thiếu nguyên liệu

Về thị trường thế giới, trong khi Việt Nam đang nỗ lực gom hàng thì “đối thủ” lớn nhất trong khu vực là Thái Lan đang đối mặt với bài toán mất cân đối cung cầu nghiêm trọng. 

Hiệp hội Thương mại Khoai mì Thái Lan dự báo sản lượng niên vụ 2025-2026 của nước này chỉ đạt khoảng 22,83 triệu tấn, giảm 8,6%, trong khi nhu cầu chế biến lên tới 37 triệu tấn.

Sự thiếu hụt khổng lồ này buộc Thái Lan phải phụ thuộc vào nguồn nhập khẩu từ Campuchia và Lào. Tuy nhiên, khả năng bù đắp từ nguồn ngoài đang gặp khó khi Campuchia đã ký biên bản ghi nhớ cung cấp 9,5 triệu tấn sắn tươi cho Việt Nam, còn Lào đang có nguồn cung hạn chế. 

Điều này đẩy ngành sắn Thái Lan vào thế khó, buộc nước này phải tìm cách mở rộng thị trường xuất khẩu sang các khu vực mới như UAE để đa dạng hóa rủi ro, đồng thời kiến nghị chính phủ nới lỏng các biện pháp nhập khẩu biên mậu.

Triển vọng thị trường toàn cầu đến năm 2030

Nhìn về dài hạn, sắn đang dần khẳng định vị thế quan trọng trong chuỗi cung ứng lương thực và năng lượng toàn cầu. Theo báo cáo của Mordor Intelligence, quy mô thị trường sắn thế giới dự kiến tăng từ 87,54 tỷ USD năm 2025 lên 116,27 tỷ USD vào năm 2030.

Động lực tăng trưởng chính không chỉ đến từ ngành thực phẩm, đồ uống mà còn từ sự trỗi dậy của nhiên liệu sinh học (ethanol) tại các nền kinh tế mới nổi. Khu vực Châu Á – Thái Bình Dương được dự báo sẽ là khu vực tăng trưởng nhanh nhất thế giới, nhờ vai trò trung tâm sản xuất của Việt Nam, Thái Lan và sức tiêu thụ khổng lồ từ Trung Quốc.

Những xu hướng này cho thấy, dù đối mặt với thách thức về thời tiết và biến động giá cả ngắn hạn, ngành sắn Việt Nam vẫn đang đứng trước cơ hội lớn để mở rộng thị phần và gia tăng giá trị trong chuỗi cung ứng toàn cầu đang tái cấu trúc mạnh mẽ.

(Theo Nongthonviet.com.vn)