Là quốc gia xuất khẩu gạo hàng đầu thế giới, nhưng 10 tháng qua, Việt Nam vẫn chi gần 1,2 tỷ USD để nhập khẩu gạo, tăng gần 73% so với cùng kỳ năm ngoái và là mức kỷ lục từ trước đến nay.
Theo thống kê sơ bộ của Tổng cục Hải quan, tháng 10 vừa qua, nước ta xuất khẩu 0,8 triệu tấn gạo, thu về 505 triệu USD. So với tháng cùng kỳ năm ngoái, lượng gạo xuất khẩu tăng 29% và giá trị tăng 27,2%.
Lũy kế 10 tháng năm 2024, Việt Nam đã xuất khẩu gần 7,8 triệu tấn gạo, giá trị đạt gần 4,86 tỷ USD – mức cao kỷ lục lịch sử. Lượng gạo xuất khẩu tăng 10,2% và giá trị tăng 23,4% so với cùng kỳ năm 2023.
Gạo Việt Nam xuất khẩu kỷ lục vì nhu cầu nhập khẩu gạo để tăng cường dự trữ lương thực của các thị trường lớn mở ra nhiều triển vọng cho xuất khẩu gạo Việt Nam. Đặc biệt, nhu cầu cao từ thị trường quan trọng là Indonesia và Philippines.
Ngược lại, nhập khẩu gạo cũng tăng đột biến. Trong 10 tháng, các doanh nghiệp Việt chi gần 1,2 tỷ USD để nhập gạo, tăng 72,9% so với cùng kỳ. Riêng tháng 10, giá trị nhập khẩu đạt 148 triệu USD, tăng 225% so với tháng 10/2023.
Nguyên nhân khiến nhập khẩu gạo tăng mạnh là do nguồn cung từ Ấn Độ tăng trở lại, đáp ứng nhu cầu gạo cấp thấp trong nước khi Việt Nam đang ưu tiên sản xuất hàng chất lượng cao. “Việc nhập khẩu gạo cấp thấp để sản xuất là hợp lý”, Hiệp hội Lương thực Việt Nam đánh giá.
Ngoài ra, các doanh nghiệp cho biết xu hướng canh tác trong nước thay đổi, khi nông dân chuyển sang trồng gạo thơm xuất khẩu, còn nhu cầu làm bún, phở chỉ cần gạo giá rẻ, độ nở tốt. Do đó, doanh nghiệp nhập loại gạo này để giảm chi phí đầu vào. Hiện, phần lớn gạo nhập về là gạo tấm giá rẻ từ Ấn Độ, Campuchia, Myanmar, Pakistan với giá thấp hơn trong nước.
Đáng chú ý, giá gạo trên thị trường thế giới đang lao dốc, về mức đáy nên các doanh nghiệp cũng tranh thủ đẩy mạnh nhập khẩu. Đây cũng là một phần nguyên nhân kim ngạch nhập khẩu gạo tháng 10 tăng đột biến.
Lãnh đạo Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn khẳng định nhập khẩu gạo không ảnh hưởng đến an ninh lương thực. Việt Nam vẫn xuất khẩu hàng triệu tấn gạo mỗi năm và đều nhập gạo giá rẻ lên tới cả triệu tấn để đáp ứng đa dạng nhu cầu thị trường.
Bộ này cũng dự báo Việt Nam còn nhiều tiềm năng tăng sản lượng và giá trị gạo xuất khẩu do nhu cầu gạo trên toàn cầu tăng cao, đồng nghĩa với Việt Nam sẽ tăng nhập khẩu gạo trong tương lai.
Dữ liệu từ Hiệp hội Lương thực Việt Nam cho thấy, việc Ấn Độ nới lỏng xuất khẩu đã khiến giá gạo thế giới giảm mạnh. Ngày 30/10, giá gạo 5% tấm của Việt Nam là 524 USD một tấn, trong khi Thái Lan và Pakistan lần lượt là 486 USD và 461 USD một tấn. Giá gạo 5% tấm của Ấn Độ giảm sâu, còn 444 USD một tấn, thấp nhất trong top 4 quốc gia xuất khẩu gạo hàng đầu.
Hiện giá các loại gạo 5%, 25% và 100% tấm của Thái Lan, Ấn Độ, Pakistan đều thấp hơn giá cùng loại của Việt Nam từ 6-72 USD một tấn.
(Theo Doanhnghieptiepthi.vn)
