Giun sáp có thể ăn được nhựa.
Loại giun này có thể ăn được nhựa. Nhưng liệu nó có thể làm sach những đống rác nhựa của chúng ta hay không ?
Các nhà khoa học đã phát hiện ra rằng giun sáp, loài giun có thể tìm thấy trong tổ ong, có thể ăn túi nhựa. Liệu điều đó có giúp chúng ta giảm thiểu đi sự ô nhiễm từ các chất nhựa dẻo tổng hợp?
Mỗi năm, trên thế giới lại sản xuất ra 300 triệu tấn nhựa tổng hợp , trong đó phần lớn chúng rất khó phân hủy và như vậy, chúng đang gây ô nhiễm ở mọi nơi trên thế giới. Nhưng một nhóm các nhà khoa học châu Âu có thể đã tìm ra một giải pháp rất độc đáo giải quyết được vấn đề ô nhiểm từ các chất nhựa tổng hợp này. Họ phát hiện ra rằng một loại côn trùng thông thường có thể tạo ra những lỗ lớn trên những túi mua hàng bằng nhựa trong vòng 40 phút.
“Nghiên cứu này là một cột mốc khám phá quan trọng trong nghiên cứu về phân hủy sinh học của các chất dẻo tổng hợp”, Ông Wei-Min Wu, một kỹ sư môi trường tại Đại học Stanford, nói.
Sự khám phá này được dẫn dắt bởi cô Federica Bertocchini, một nhà sinh vật học tiến hóa tại Đại học Cantabria, Tây Ban Nha. Lần đầu tiên cô chú ý đến khả nănglàm sạch sáp ong của các con giun sáp trong tổ ong giống như cách cô làm sạch các tổ ong của mình từ 2 năm trước.
Cô ấy đã lấy ra một số giun sáp (loài Galleria mellonella) trong tổ ong và đặt chúng vào một túi nhựa cũ. Một giờ sau, khi kiểm tra túi nhựa đó, cô phát hiện ra những lỗ nhỏ trong túi. Mặc dù không phải là một nhà côn trùng học nhưng cô đã đoán ra ngay lập tức những gì đang xảy ra.
Là dạng ấu trùng của một loại sâu bướm nhỏ, chún có tên gọi là giun sáp do chúng sống trên tấm sáp của các tổ ong. Giống như nhựa tổng hợp, sáp của tổ ong là một loại polymer, bao gồm một chuỗi các nguyên tử cacbon dài kết hợp với nhau, với các nguyên tử khác phân nhánh ra hai bên của chuỗi. Cả sáp ong và polyethylene trong túi nhựa đựng giun sáp của cô ấy đều có mạch carbon giống nhau.
“Khi chúng ăn sáp, có thể chúng đã tổng hợp một loại phân tử để phá vỡ nó, và phân tử đó cũng có thể làm việc đó tương tự như trên nhựa tổng hợp,” Cô Bertocchini nói.
Giải đáp bí ẩn
Bertocchini đã hợp tác với các đồng nghiệp là các nhà khoa học Paolo Bombelli và Christopher Howe để tìm ra cách thức làm thế nào những con giun sáp này phân hủy nhựa tổng hợp.
Khi họ đặt những con giun sáp vào nhựa polyethylene, họ phát hiện ra rằng mỗi con giun tạo ra trung bình 2,2 lỗ mỗi giờ. Sau một đêm, 100 con sáp đã làm hỏng 92 miligam của một túi mua hàng bằng nhựa. Với tốc độ này, gần một tháng, 100 con giun sẽ phân hủy hoàn toàn một túi nhựa trung bình 5,5 gram.
Để loại trừ việc lặp lại sự phá hủy các túi nhựa do hàm của các con giun này như là nguồn gốc của sự phân hủy, nhóm nghiên cứu đã áp dụng đối với hỗn hợp dạng súp tạo ra từ những con giun mới phân hủy sáp ong trên các túi nhựa khác và chờ đợi. Họ nhận thấy ở dạng lỏng, ấu trùng cũng vẫn có thể tạo những lỗ trên các túi nhựa. Điều này cho Bertocchini và các đồng nghiệp biết rằng một loại enzyme trong cơ thể giun hoặc vi khuẩn sống trong hệ tiêu hóa hay trên cơ thể của chúng đã và đang phân hủy được nhựa tổng hợp.
Enzym đó chuyển polyethylene thành etylen glycol, một loại chất hóa học thông dụng thường được sử dụng trong rã đông lạnh. Bertocchini hy vọng sẽ xác định được chính xác enzyme loại nào phân huỷ được polyethylene trong các cơ thể giun sáp trong các nghiên cứu tiếp theo.
Tìm kiếm giải pháp
Theo Uwe Bornscheuer, nhà hóa sinh vật học tại Đại học Greifswald ở Đức nói rằng “các nhà khoa học đã tìm kiếm cách để phân hủy sinh học các loại nhựa trong nhiều thập kỷ.
Ô nhiễm nhựa tổng hợp là một vấn đề to lớn trên toàn cầu”.
Năm 2014, giáo sư Wu và các cộng sự tại Đại học Stanford phát hiện ra rằng một vi khuẩn đường ruột trong một loại giun sáp khác có thể phân hủy polyethylene, mặc dù nó tạo ra các sản phẩm phụ khác. Một nghiên cứu khác năm 2016 đã xác định được các enzyme trong loài vi khuẩn có thể phân hủy nhựa được gọi là poly (ethylene terephthalate).
“Có lẽ có rất nhiều loài sâu khác ở ngoài môi trường có thể phân hủy chất dẻotổng hợp”, ông ấy nói.
Theo nhà sinh vật học biển Tracy Mincer tại Viện Hải dương học Woods Hole, giải pháp cho sự ô nhiễm nhựa cần tập trung vào việc sản xuất ít hơn và tái chế nhiều hơn các sản phẩm từ nhựa tổng hợp. “Polyethylene là một loại nhựa có chất lượng cao, có thể được tái chế lại để sử dụng theo nhiều cách và có thể đạt được tới 500 USD cho mỗi tấn nhựa tái chế”,
Theo ông, mặc dù việc tìm kiếm ra phương pháp phân hủy nhựa tự nhiên từ giun sáp là một câu chuyện lịch sử tự nhiên khá thú vị và là một ngiên cứu tuyệt vời, nhưng nó không phải là một giải pháp để xử lý polyethylene vì làm như vậy, chúng ta đang rất lãng phí tiền bạc.” Ông nói trong một email.
(Theo nationalgeographic.com)